Prace nad wnioskiem o wpis „Rakowskiego Ziemniaka Pieczonego” na Listę Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpoczęły się pod koniec 2009 roku. Wnioskodawcą jest Centrum Kultury Fizycznej i Rozwoju Lokalnego w Rakowie. |
Przy współpracy z Sołtysem wsi Dębno Panem Andrzejem Czechem zostało przeprowadzonych 17 ankiet etnograficznych z najstarszymi mieszkańcami Dębna a także Rakowa i okolic, o średniej wieku 70 lat. Ankiety miały na celu udokumentowanie długoletniej tradycji pieczenia ziemniaków w Dębnie - ponad dwudziestopięcioletniej.
Ponadto do przygotowania wniosku wykorzystane zostały materiały udostępnione przez Panią Danutę Król – Kierownika Gminnej Biblioteki Publicznej w Rakowie w postaci informacji prasowych zamieszczanych na przestrzeni lat w „Kronikach Rakowskich”, „Przeglądach Rakowskich”, „Gazecie Wyborczej”. Monitoringiem i koordynacją działań zajmuje się Pani Agnieszka Zwierzyńska – Kierownik Centrum, lecz nieoceniona jest merytoryczna pomoc wielu osób, w tym w szczególności: Pani dr. Elżbiety Szot Radziszewskiej – Kierownika Działu Etnograficznego Muzeum Wsi Kieleckiej, opiniującej przeprowadzone ankiety oraz doradztwo Pani Barbary Kubiec - Govender z Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego, a także wskazówki Pani Joanny Karwackiej ze Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach oraz współpracy pana Sławomira Stanka z Urzędu Gminy w Rakowie.
Po długich staraniach w dniu 12 kwietnia 2011 roku odbyło się w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach posiedzenie Rady ds. Produktu Tradycyjnego i Regionalnego Województwa Świętokrzyskiego, z udziałem Pani Agnieszki Zwierzyńskiej i Pani Krystyny Jóźwik z Centrum. Komisja wysłuchała uzasadnienia i obejrzała przygotowaną prezentację multimedialną zawierającą argumenty potwierdzające długoletnią tradycję pieczenia ziemniaków w Dębnie podczas uroczystości pod nazwą „W dzień Świętej Tekli ziemniaki będziem piekli”. W prezentacji uwagę Komisji przyciągnęła zmieniająca się ranga uroczystości na przestrzeni wielu lat, aktualnie jest to uroczystość religijno–obyczajowa.
W formie wycinków artykułów prasowych pokazano czasy, gdy ziemniaki piekli sami mieszkańcy Dębna, by z biegiem lat w owej tradycji udział brało kilka tysięcy osób. Dziś wiadomo, że tradycja wspólnego pieczenia ziemniaków w Dębnie stała się elementem życia kulturalnego mieszkańców gminy kultywujących tradycje swoich rodziców i dziadków. Bardzo ważną informacją było podkreślenie współpracy społeczności lokalnej oraz instytucji w przygotowywaniu obrzędu i tradycji wspólnego pieczenia ziemniaków, tradycji integrującej wielopokoleniowe rodziny, mieszkańców oraz udział w niej najmłodszych dzieci i młodzieży, często występujących w podwójnej roli: artystów na scenie i uczestników uroczystości.
Przedstawiciele Rady mieli możliwość skosztowania „Rakowskiego Ziemniaka Pieczonego”. Pan Piotr Żołądek – Członek Zarządu Województwa Świętokrzyskiego potwierdził. w swojej wypowiedzi zaangażowanie mieszkańców gminy Raków, dzieci i młodzieży w rokrocznym kultywowaniu tradycji i obrzędów swojej „Małej Ojczyzny”. Rada ds. Produktu Tradycyjnego i Regionalnego pozytywnie zaopiniowała wniosek o wpis na Listę Produktu Tradycyjnego „Rakowskiego Ziemniaka Pieczonego”.
Wyrażam nadzieję, że po uzyskaniu pozytywnej opinii w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi „Rakowski Ziemniak Pieczony” będzie obok „Rakowskiego Dzionia” ważnym produktem tradycyjnym Gminy Raków. Produktem, który nie jest wytwarzany w celach handlowych a wywodzi się z długoletniej tradycji i obrzędowości kultywowanej niezmiennie przez mieszkańców.
Oprócz „Rakowskiego Ziemniaka Pieczonego” o wpis na Listę Produktów Tradycyjnych ubiegało się: „Masło Jędrzejowskie” i „Szczodroki”, również pozytywnie zaopiniowane przez Radę. / www.sejmik.kielce.pl /.
Krystyna Jóźwik – Centrum Kultury Fizycznej i Rozwoju Lokalnego w Rakowie