Jakość pokrywy glebowej ma istotne znaczenie w procesie produkcji rolnej, co jest szczególnie ważne w przypadku gmin wiejskich, posiadających znaczne zasoby gruntów rolnych oraz ludności utrzymującej się z jej plonów.
Gmina Raków charakteryzuje się wysokim udziałem powierzchni użytków rolnych, których obszar 8339 ha stanowi około 44 % powierzchni gminy. W strukturze użytków rolnych grunty orne stanowią zdecydowaną większość (około 80 %), łąki i pastwiska to około 19 %, natomiast powierzchnia sadów to obszar poniżej 1 % wszystkich użytków rolnych.
Gleby na terenie gminy są generalnie słabo urodzajne. Obszary występowania gleb dobrych i bardzo dobrych znajdują się w północnej i północno - wschodniej oraz częściowo północno - zachodniej części gminy (miejscowości Bardo, Koziel, Ociesęki, Radostów, Szumsko, Kolonia Szumsko, Zalesie). Są to gleby brunatne właściwe oraz bielice właściwe i pseudobielice. Zostały one sklasyfikowane w przedziale II – IIIb klas bonitacyjnych.
Na obszarach występowania lessów ulegających silnej erozji, oraz piasków, piasków gliniastych i glin, czyli w południowej części gminy, występują gleby klas IVa i IVb (miejscowości Chańcza, Głuchów). Gleby słabe i bardzo słabe występują na znacznym obszarze gminy, w pasie północno – zachodniej, środkowej i południowo - wschodniej części gminy.
Są to gleby lekkie, suche i jałowe, wytworzone z piasków i piasków gliniastych, zaliczane do klas V i VI (miejscowości Drogowle, Dębno, Głuchów Lasy, Mędrów, Nowa Huta, Pągowiec, Pułaczów, Raków, Rakówka, Smyków, Wola Wąkopna).