Jak określić, czy potrawa jest tradycyjna i czym się charakteryzuje? Do czego służy znak jakości produktu i jakie są znaki graficzne określające dobrą jakość? Wreszcie, jak promować produkty tradycyjne zwiększając dostępność dla nabywcy i możliwość zakupu?
Odpowiedzi na powyższe pytania pojawiały się podczas spotkania szkoleniowego zorganizowanego w gminie Raków dla pań z Kół Gospodyń Wiejskich oraz gospodarstw agroturystycznych. Szkolenie zorganizowane było w remizie Ochotniczej Straży Pożarnej w Rakowie 24 stycznia 2013r. w godzinach od 13.00 – 15.00 przez Gminę Raków za pośrednictwem Centrum Kultury Fizycznej i Rozwoju Lokalnego w Rakowie i Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach.
Tematykę dotyczącą prezentacji produktu tradycyjnego i regionalnego przybliżyła uczestniczkom Pani Joanna Karwacka ze Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach, PZD Kielce.
W szkoleniu wzięły udział właścicielki gospodarstw agroturystycznych – panie z terenu gminy Raków, panie z Kół Gospodyń Wiejskich- z Nowej Huty, Szumska, Ociesęk, Radostowa, Celin oraz ze Stowarzyszenia Aktywne Serca w Rakowie.
„Produkt tradycyjny to produkt rolny, środek spożywczy lub napój spirytusowy, którego jakość lub wyjątkowe cechy lub właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod wytwarzania. To produkt wytwarzany z tradycyjnych surowców, posiadający tradycyjny skład lub sposób produkcji.
Celem spotkania było wspieranie działań zmierzających do rozpowszechnienia wiedzy na temat dziedzictwa kulinarnego, a także wyróżnienie produktów, które w przyszłości mogłyby starać się o uznanie ich regionalnego bądź tradycyjnego charakteru. Identyfikacja produktów tradycyjnych pozwoli na efektywne propagowanie dziedzictwa kulinarnego. Produkty te stają się niejako wizytówką tradycji kulinarnej gminy. Mogą stać się chlubą i bardzo dobrym narzędziem marketingowym ułatwiającym promocje gminy. Produkty tradycyjne regionu świętokrzyskiego znane są między innymi wśród członkiń Kół Gospodyń Wiejskich i powinny znajdować się w menu w każdym gospodarstwie agroturystycznym.
W Polsce produkty tradycyjne rejestrowane są na Liście Produktów Tradycyjnych tworzonej przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Podstawą rejestracji jest tradycja wytwarzania i szczególna oraz niepowtarzalna jakość związana z historycznie ugruntowanymi przepisami, metodami produkcji i sposobami przetwarzania czy dojrzewania żywności, które gwarantują wysoką jakość otrzymanego produktu. W województwie świętokrzyskim zarejestrowano do tej pory 66 takich produktów, w gminie Raków dwa – dzionie rakowskie i rakowski ziemniak pieczony”- mówiła podczas spotkania pani Joasia.
Unia Europejska obejmuje takie produkty ochroną jako produkt o Chronionej Nazwie Pochodzenia, Chronionym Oznaczeniu Geograficznym, Gwarantowanej Tradycyjnej Specjalności, z tym, że uzyskanie oznaczeń unijnych to kolejny krok dotyczący doskonalenia jakości ale również powszechnej dostępności w nabywaniu produktu. Warto o tym pamiętać oraz zadbać o promocję lokalnych tradycyjnych potraw.
Po części szkoleniowej odbyła się dyskusja na temat możliwości rejestrowania kolejnych produktów, wymiana pomysłów i inspiracja do poszukiwania kolejnych potraw, które mogą znaleźć się w przyszłości na Liście Produktów Tradycyjnych. Wśród pomysłów znalazł się barszcz na gąskach oraz gąski z zalewie. Lista jest nadal otwarta.
Agnieszka Zwierzyńska i Joanna Karwacka